Inleiding

De strategische doelstelling van dit programma is “het bieden van een aantrekkelijke woon- en leefomgeving”.
In de begroting 2017-2020 hebben wij, middels een verwijzing naar de productenraming, aangegeven welke concrete inspanningen wij in 2017 zouden leveren om een bijdrage te leveren aan de bovenstaande langere termijn-ambitie. In dit hoofdstuk kijken we terug op 2017, door in te gaan op de resultaten die wij in dat jaar hebben bereikt en de inspanningen die we daarvoor hebben geleverd.

Begroot vs Realisatie
Lasten

begroot
€ 17.458
realisatie
€ 18.266
afwijking
€ -808 -4.4%

Begroot vs Realisatie
Baten

begroot
€ 10.487
realisatie
€ 10.745
afwijking
€ -257 -2.4%

Programmadoelstelling

Strategische doelen
Het bieden van een aantrekkelijke woon- en leefomgeving
Voor de in 2017 bereikte effecten bij dit strategische doel worden drie indicatoren gebruikt. De eerste, het inwonertal, was per ultimo 2017 geraamd op 100.800, maar is uitgekomen op 101.228. Deze toename is feitelijk al gerealiseerd in 2016, 2017 was qua geprognosticeerde groei 'normaal'. De tweede indicator, het migratiesaldo, hangt hier direct mee samen, maar dat gegeven is medio mei 2018 over 2017 nog niet bekend (in 2016 was het +831, vrijwel volledig op het conto van buitenlandse immigratie). De derde indicator, de score veiligheid, is over 2017 niet gemeten (betreft een tweejaarlijkse meting: over 2018 weer een cijfer beschikbaar).

Tactische doelen
Wij hebben voor 2017 de volgende tactische doelen nagestreefd.

  • Het aantrekkelijk houden van de woon- en leefomgeving.
  • Het realiseren van gevarieerd en passend woningaanbod voor huidige en toekomstige inwoners.
  • Het benutten van cultuurhistorische en archeologische waarden.
  • Het instandhouden en verbeteren van de kwaliteit van de leefomgeving.

In 2017 hebben wij vanuit verschillende rollen een actieve bijdrage geleverd aan deze doelen. De belangrijkste resultaten en ontwikkelingen volgen hieronder.

Het aantrekkelijk houden van de woon- en leefomgeving

  1. Het Uitvoeringsprogramma vergunningverlenings-, toezichts- en handhavings-taken (VTH) 2017, inclusief basistaken uit het uitvoeringsprogramma van de Regionale Uitvoeringsdienst, is vastgesteld en grotendeels uitgevoerd. Er is minder bodem- en bouwtoezicht uitgeoefend vanwege capaciteitsproblemen waardoor een andere prioritering nodig was. Er zijn 431 omgevingsvergunningen verleend en ruim 600 meldingen / ontheffingen afgehandeld. Slechts 3 % van de vergunningen is van rechtswege ontstaan.
  2. Op drie woonwagen locaties is gestart met het opheffen van illegale situaties door handhaving, herinrichten van de locatie en legaliseren van de  nieuwe situatie. Het project kamerverhuur is voortgezet om de vanuit 2016 resterende illegale kamerverhuur (28% van de oorspronkelijke inventarisatie) aan te pakken.
  3. In 2017 is gewerkt aan een pilot voor het maken van een gebiedsdekkend Omgevingsplan, vooruitlopend op de inwerkingtreding van de Omgevingswet (2019). Er ligt nu een eerste concept Omgevingsplan voor het deelgebied Tegelen (woon- en centrumgebied). Dit is gedaan in nauw overleg en afstemming met het Ministerie, de VNG en andere experimenterende gemeenten.
  4. Naast deze pilot is in 2017 gewerkt aan de implementatie van de Omgevingswet zelf, zowel voor de 'harde' aspecten (systemen, ICT) als de 'zachte' (cultuurverandering in de organisatie). Een startnotitie en plan van aanpak voor vijf uit te werken thema's (die aansluiten op een landelijk gehanteerde opzet)  waren eind 2017 zo goed als gereed.
  5. In regionaal verband (Provinciaal Omgevingsplan Limburg) is gewerkt aan de zogenaamde Delta-opgave in drie thema’s: hoogwaterbescherming (Deltaprogramma Maas), bestrijding wateroverlast en droogte in het landelijk gebied (Deltaplan Hoge Zandgronden) en ruimtelijke adaptatie in het stedelijk gebied (Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie). De regie bij deze opgaves lag bij provincie, waterschap en rijkswaterstaat, maar vergde stevige inzet van eigen ambtelijke capaciteit.
  6. 'Klimaatadaptatie' vergt op lokaal niveau maatregelen voor het counteren van vier dreigingen: wateroverlast, droogteplekken, opwarming/hittestress, en afname waterkwaliteit. Eind 2017 is met alle Noord- en Middenlimburgse gemeenten, Waterschap Limburg, en Waterleiding-maatschappij Limburg een 'stresstest klimaatbestendigheid' gestart (resultaten juni 2018 bekend). Bij besluitvorming over het Gemeentelijk Rioleringsplan 2018 is eind 2017 al een klein voorschot genomen over onvermijdelijk te treffen maatregelen.
  7. De raad heeft begin 2017 ingestemd met richtinggevende uitspraken als kernen van de op te stellen Groen-blauwe nota. Deze zal ‘spelregels’ bevatten inzake het in cocreatie met onze inwoners omgaan met groen en water op buurt- en wijkniveau. Voor drie uitspraken (: Venlo klimaatbestendig; investeren in stedelijk groen en water; ecologisch groen- en waterbeheer) zijn in 2017 in opdracht van de raad scenario-berekeningen gestart. De nota wordt in 2018 opgeleverd.
  8. In 2016 is een verzoek ingediend bij de provincie voor uitbreiding van het Nationaal Park ‘De Maasduinen’ tot aan de A67. Eind 2017 is eind een versterkte oproep aan de provincie gedaan hieraan medewerking te verlenen.
  9. De regionale Visie Energie (acht gemeentes Noord-Limburg, als uitwerking van het Provinciaal Omgevingsplan), is eind 2017 als concept op route gebracht voor vaststelling. Venlose deelname in het windpark Greenport Venlo liep in september vertraging op door ontwikkelingen in het Kazernekwartier, eind 2017 is dat aandeel echter door Greenport Venlo overgenomen.
  10. Het C2C jaar 2017 heeft een belangrijke impuls gegeven aan verdere positionering van Venlo als innovatieve stad en regio. Het stadskantoor heeft 19.000 bezoekers gehad, er zijn 120 inspiratiesessies / bijeenkomsten / congressen / rondetafel-gesprekken geweest. De Economic Development Board heeft eind 2017 C2C omarmd onder het motto 'Circular and beyond'. De C2C-rotonde in Steyl is opgeleverd, evenals de eerste C2C-fietsroute. Het afvalinzamel-concept 'verbeterd scheiden' is doorontwikkeld (uitrol in 2018).

Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de productenrealisatie van collegeproduct 10.1 'Aantrekkelijk houden van de woon- en leefomgeving'.

Benutten van cultuurhistorische en archeologische waarden

  1. De nieuwe erfgoednota 'Erfgoud' is in 2017 opgeleverd; ook is gestart met de uitwerking van enkele centrale thema's in deelnota's.
  2. Eind 2017 is het traject 'Wonen boven winkels' gestart, waarbij het terugdringen van leegstand in het centrum wordt gecombineerd met het herbestemmen van erfgoed, al dan niet met gebruik van provinciale monumentensubsidies.
  3. Met bijdragen van provincie en gemeente is het majeure restauratie- en herbestemmingsproject de Arenborghoeve tot een goed einde gebracht. Drie andere projecten zijn in behandeling genomen voor uitvoering in 2018.
  4. Er is een vervolg gegeven aan het erfgoed-informatiesysteem. In de zin van communicatie zijn filmpjes gemaakt over Venloos erfgoed onder de titel 'verborgen verleden'. Met de vaststelling van de erfgoednota zijn ook de middelen die tot en met 2017 beschikbaar waren voor 2018 en verder gehandhaafd.

Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de productenrealisatie van collegeproduct 10.2 'Benutten van cultuurhistorische en archeologische waarden'.
Het realiseren van een gevarieerd en passend woningaanbod voor huidige en toekomstige inwoners

  1. In januari 2017 is het lokale afwegingskader woningbouwplannen vastgesteld,  als uitwerking van de regionale structuurvisie wonen Noord-Limburg.
  2. De startersleningen zijn gecontinueerd, maar in 2017 is wel  geconstateerd dat de in 2012 gebruikte afkoopmethodiek niet correct is verwerkt in de begroting. Dit bedrag (€ 296.000,-) wordt nu ten laste gebracht van de jaarrekening.
  3. Huisvesting van bijzondere woongroepen, zoals bijvoorbeeld statushouders en arbeidsmigranten en de aanpak van woonwagenlocaties zijn in 2017 opgepakt, waarbij Venlo participeert in de in 2017 opgestarte regionale taskforce voor wat betreft het adequaat huisvesten van arbeidsmigranten.
  4. Opgeleverd werd de gerenoveerde Casinoflat (Woonwenz), en eind 2017 werd het hoogste punt van project De Staay (: 45 sociale huurwoningen) bereikt.
  5. Verder was er in 2017 ook veel discussie rond (woon)projecten: Camper Village, het plan IJsvogelstraat/Karbinderstraat, de reductie van woningen in 't Ven - alle vroegen om extra overleg en/of besluitvorming door het college.
  6. De samenwerking tussen gemeente en corporaties is voortgezet en verder geïntensiveerd. In 2017 zijn de jaarlijks te maken prestatieafspraken met de corporaties vastgesteld, en is het uitvoeringsprogramma lokale woonvisie (meerjarig) vastgesteld. Daarnaast is het afgelopen jaar ingezet op het verbeteren van onze  werkwijzen en samenwerking in projecten.

Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de productenrealisatie van collegeproduct 10.3 'Realiseren van een gevarieerd en passend woningaanbod voor huidige en toekomstige inwoners'.

Instandhouden en verbeteren van de kwaliteit van de leefomgeving

  1. Het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit  is in 2017 definitief afgerond. Aan alle voorwaarden is voldaan.
  2. De beleidsnota Laadinfrastructuur is vastgesteld. Deze nota geeft het kader en de criteria voor uitbreiding van e-laadpunten in de openbare ruimte én laadmogelijkheden voor particulieren.
  3. In 2017 is gestart met de uitvoering van een gevelisolatieproject in opdracht van Greenport Venlo (één cluster van 5 woningen is nagenoeg afgerond, 23 woningen zijn in voorbereiding).
  4. Er is een subsidieaanvraag voorbereid voor het grensoverschrijdend project SHAREuregio e-Carsharing/e-Bikesharing (Venlo, Roermond, Mönchengladbach en Kreis Viersen doen hier aan mee).
  5. In 2017 is de verkenning voor de noodzaak voor gebiedsgericht grondwater-beheer, gestart in 2016,  afgerond.
  6. Het Uitvoeringsprogramma Impuls Omgevingsveiligheid is in 2017 opgesteld én uitgevoerd  in opdracht van de RUD. Hiertoe behoorde het opzetten van een regionaal team en uitvoeringsprogramma voor het beheer van de risicokaart. Voor de uitvoering van externe veiligheidstaken is een set van kwaliteitscriteria regionaal uitgewerkt.
  7. Er is veel capaciteit gestoken in het gezamenlijk optrekken  binnen een aantal projecten (Milieubeleidsplan en Meerjarenprogramma Bodem)  om de gevraagde cultuuromslag in het kader van de Omgevingswet   - van sectoraal naar integraal denken -  te bewerkstelligen.

Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de productenrealisatie van collegeproduct 10.4 'Instandhouden en verbeteren van de kwaliteit van de leefomgeving'.

Indicator

JR 2016

JR 2017

2017

2018

2019

2020

Bevolkingsontwikkeling

101.059,00

101.228,00

100.800,00

100.900,00

100.950,00

100.950,00

Aantal inwoners van Venlo per ultimo peiljaar (31-12) (jaarlijks, CBS). Streefwaarden: groei door studenten: 600 tot 2020. In 2016 is ten opzichte van de prognose een plus van 159 inwoners gerealiseerd. De van 2017 zijn nog voorlopige cijfersin 2017 was de absolute stijging kleiner (169). De gerealiseerde cijfers liggen nog steeds licht boven de streefcijfers.

Indicator

JR 2016

JR 2017

2017

2018

2019

2020

Migratiesaldo Venlo

687,00

125,00

125,00

125,00

125,00

Absolute migratiesaldo per ultimo peiljaar (jaarlijks, interne gegevens PDV). Realisatie 2015: inclusief saldo asielzoekers na sluiting resp. heropening AZC. Streefwaarden vanaf 2016: rekening houdend met studenten. Realisatie 2016: buitenlanders +831. -- Ultimo april 2018 is het cijfer over 2017 nog niet bekend.

Indicator

JR 2016

JR 2017

2017

2018

2019

2020

Score veiligheid Venlo

6,90

6,70

6,90

6,90

6,90

Schaalscore ‘veiligheid’ als rapportcijfer (tweejaarlijks, Integrale Veiligheidsmonitor). Streefwaarden: aanname behoud cijfer. Over 2017 is niet gemeten.

Doelen & Prestaties

De meerderheid van de activiteiten in dit programma betreft, anders dan bijvoorbeeld die in een programma als Ontwikkeling centrumstad met zijn impuls-karakter, ‘regulier werk’, vaak vanuit wettelijke verplichtingen. Zelfs bij dit reguliere werk, maar zeker bij de meer ambitie-gerichte thema's, is meer dan in vorige jaren in cocreatie / codesign gewerkt met stakeholders waar dat mogelijk was. Een sprekend voorbeeld was het proces rond de nieuwe erfgoednota met zijn interactieve workshops en ondersteuning door social media.
Met externe contacten is zeer intensief samengewerkt rond de pilot Omgevingsplan (ministeries, G32, regio- en andere pilotgemeenten), de Delta-programma's (provincie, waterschappen, ministeries: Meer Maas Meer Venlo), omgevingsveiligheid en geluidsniveaus bij emplacementen (landelijke projectgroep), natuur- en landschapssystemen (Nationaal Park De Maasduinen, Natuurpark Maas-Schwalm-Nette), milieu/duurzaamheid (bedrijvennetwerk Energiedeal Venlo, Regionale Energie Alliantie, Innovatiehuis MKB Keyport).
Binnen de overleggen met de corporaties is veel aandacht besteed aan de aanpak van de woonwagenlocaties, de huisvesting van statushouders en arbeidsmigranten, de leegstand van maatschappelijk vastgoed, en hoe de door het rijk gewenste scheiding van wonen en zorg aan te pakken. Van directe (co)financiering was sprake bij de startersleningen.

Op het thema C2C/duurzaamheid zijn eerder in dit hoofdstuk al de vele inspanningen (en resultaten) van het C2C-jaar 2017 gememoreerd.
Bij het werkveld vergunningverlening/toezicht/handhaving tenslotte, moet (andermaal) de intensieve samenwerking en afstemming met de RUD worden genoemd.

Financiën

Programma 10: Wonen en Leefomgeving

bedragen x €1.000

Begroting na wijziging 2017

Rekening
2017

%

Verschil

Baten

10.487

10.745

102%

257

Lasten

17.458

18.266

105%

-808

Saldo baten en lasten

-6.971

-7.521

108%

-550

Onttrekkingen aan reserves (baten)

2.468

5.454

221%

2.986

Toevoegingen aan reserves (lasten)

2.067

4.250

206%

-2.183

Saldo verrekening met reserves

401

1.204

300%

803

Totaal resultaat programma 10

-6.570

-6.317

96%

253

Een nadere toelichting op bovenstaande tabel is opgenomen in hoofdstuk 4.1.10.