Sociaal domein

3.1.1 Inleiding

In deze paragraaf wordt verantwoording afgelegd over het beleid en de uitvoering, welke voortkomen uit de Strategische Visie Venlo 2030 en de sociale structuurvisie 2022 'Ik ken jouw naam jij de mijne. Samen zijn wij Venlo'.
Voor de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (WMO), de Jeugdwet en de Participatiewet wordt gebruik gemaakt van een budgettair kader. Het kader helpt de integraliteit te bevorderen, voorkomt het ontstaan van financiële schotten en maakt daarmee herverdeling van budgetten voor de uitvoering van de verschillende wetten mogelijk. Evenals voorgaande jaren betekent dit dat ook voor 2017 in de jaarrekening 2017 verantwoording wordt afgelegd over de bestedingen ten laste van dit financiële kader. In de voorliggende paragraaf 'Sociaal Domein' treft u de opbouw van het kader en de verantwoording van de uitgaven in 2017 aan.

3.1.2 Budgettair kader 2017

Het budgettair kader decentralisaties sociaal domein is ingericht om recht te doen aan het uitgangspunt van maximale ontschotting van middelen en verschuivingen binnen de budgetten. Het budgettair kader is opgebouwd uit de integratie-uitkering sociaal domein die we van het rijk krijgen, de inkomsten uit eigen bijdragen en is uitgebreid met bestaande budgetten die beschikbaar waren/zijn voor de uitvoering van de gewijzigde wetgeving (met name Wmo).
De opbouw van dit kader was in 2017 als volgt:

* Betreft begroting na wijzigingen.

3.1.3 Financieel resultaat 2017

Als we het kader (de beschikbare middelen) vergelijken met de uitgaven ten laste van dat kader levert dit het volgende beeld op:

* Betreft begroting na wijzigingen.

Zoals is aangegeven is sprake van ontschotte budgetten binnen het kader.
Sturing geschiedt op het totaal beschikbare budget en niet op het niveau van de afzonderlijke programma’s, producten en activiteiten.
In voorgaande jaren werden de uitgaven ten laste van het kader verdeeld naar de taken beschermd wonen, maatschappelijke opvang, Wmo, jeugdzorg en participatie. Daarbij werden de uitgaven die betrekking hebben op meerdere producten zoals de perceptiekosten, de centrale toegang en algemene ondersteuning en de wijkoverstijgende budgetten verdeeld op basis van een verdeelsleutel. Omdat we, zoals hiervoor al is aangegeven, sturen op het totale financiële kader en de verdeling met behulp van verdeelsleutels daar niet aan bijdraagt, wordt de indeling naar producten/activiteiten gevolgd die ook bij de interne sturing op budgetten wordt gehanteerd.
Ultimo 2017 is een elftal maatregelen geformuleerd welke er voor moeten zorgen dat per 2020 sprake is van een duurzaam financieel evenwicht in het sociaal domein. Over de stand van zaken in het sociaal domein wordt u periodiek geïnformeerd door de Programmamanager sociaal domein a.i..
De uitgaven in het sociaal domein in 2017 zijn als volgt te specificeren.

Totaaloverzicht uitgaven

* Betreft begroting na wijzigingen.

Toelichting op het verschil begroting 2017 - realisatie 2017:
Bedrijfsvoering en toegang
Per 2017 worden de perceptiekosten (formatie) welke betrekking hebben op het regionale product beschermd wonen ten laste van dit product gebracht. Het hieruit voortvloeiende (structurele) voordeel van circa € 0,9 miljoen wordt gedeeltelijk gebruikt voor enkele incidentele kosten, zoals de extra inzet van de MGR (Modulaire Gemeenschappelijke Regeling Sociaal Domein Limburg-Noord) voor de prestatiegerichte inko0p (circa € 132.000) en het voor de uitvoering van de maatregelen bedoelde 'turn around' budget (€ 359.000).
Huizen van de wijk, informatie & advies, KanDoen en open inloop
De belangrijkste afwijkingen zijn het incidentele voordeel op informatie & advies (€ 111.000), dat veroorzaakt werd door de inzet van het uitvoeringsteam informatie & advies (opgeheven per ultimo 2017) en het nadeel op de open inloop (€ 529.000) door de noodzakelijke inzet van meer (inhuur van) professionals.
Wijkoverstijgend beleid
Wij zijn terughoudend omgegaan met algemene voorzieningen en bewonersondersteuning en hebben waar mogelijk besparingen gerealiseerd (voordeel € 331.00). Verder hebben we op mantel- en informele zorg een geplande (structurele) bezuiniging gerealiseerd op de ondersteuning mantelzorgers en vrijwilligers (€ 279.000).
Tot slot hebben we de regeling tegemoetkoming zorgkosten niet uitgevoerd en is minder gebruik gemaakt van de minimapolis (€ 841.000).
Participatie
In de begroting 2017 was geen rekening gehouden de noodzakelijke en wettelijk verplichte bijdrage in het tekort van de uitvoering van de Wet Sociale Werkvoorziening door de WAA (nadeel circa € 2,9 miljoen). Op het gebied van re-integratie is de transformatie van inkoop naar ‘zelf-doen’ al in een vergevorderd stadium. Dit in combinatie met een hoge mate van kostenbewustzijn leidt tot een daling van de uitgaven. Daarnaast werd in 2017 bij diverse projecten gebruik gemaakt van derde geldstromen. Vanwege de economische situatie is het ook gelukt om veel mensen een plek op de arbeidsmarkt te bieden zonder inzet van middelen (voordeel € 1,2 miljoen).
WMO
De aanbesteding door de provincie Limburg van het doelgroepenvervoer (Omnibuzz) is voor Venlo ongunstig uitgevallen (nadeel € 469.000). Verder zet de in 2016 zichtbare daling van het aantal PGB's door (voordeel circa € 2,5 miljoen). Dit gaat echter ten koste van de Zorg in Natura (ZIN). Ook het stopzetten van de uitvoeringsteams per einde 2017 (voordeel circa € 900.000) heeft een nadelig effect op de ZIN. Naast een toename van het aantal unieke klanten komt de toename op ZIN op € 7,6 miljoen.
Jeugdwet
Naast een voordeel als gevolg van afname PGB's en de beëindiging van de uitvoeringsteams (samen € 1,1 miljoen) laat de uitvoering van de Jeugdwet een nadeel zien van circa € 17,2 miljoen. Uiteraard speelt hierbij de verschuiving van PGB en uitvoeringsteam naar ZIN. Echter hebben wij onvoldoende zicht en grip op het aantal cliënten. Vooral de directe verwijzing (buiten de gemeente om) speelt hierbij een rol. Enkele maatregelen welke inmiddels worden getroffen zijn met name hierop gericht. Een schrale troost is dat veel gemeenten met dit probleem worstelen. Verder speelt hier ook het probleem van de facturatie. Ruim € 1,2 miljoen van het tekort heeft betrekking op voorgaande jaren.
Beschermd wonen
Ook hier zien we de afname van PGB's (€ 1,1 miljoen) ten koste van de ZIN (nadeel € 6,1 miljoen). Ook hier speelt het probleem van de facturatie. Per 1 april 2018 is van 20 zorgaanbieders nog geen afrekening over 2017 ontvangen. De hoofdoorzaak is echter gelegen in de toename van het aantal klanten van deze regionale voorziening.

Maatschappelijke opvang
Het voordeel van ruim € 1 miljoen vindt zijn oorzaak in het strak sturen op de uitgaven en de nieuwe opzet van de dag- en nachtopvang naast het verwerven van derde geldstromen (subsidie provincie).

3.1.4 Incidentele baten en lasten binnen het kader

Ook in 2017 was binnen het budgettair kader sociaal domein sprake van incidentele baten en lasten. Soms waren deze incidentele posten begroot, maar in het algemeen was sprake van niet begrote incidentele posten. De financiële beoordeling levert het volgende overzicht met incidentele baten en lasten op:

* Betreft begroting na wijzigingen.